سرمایه گذاری در بورس ترکیه
سرمایه‌گذاری در بورس ترکیه کاری نیست که بتوان بدون آگاهی و از سر کنجکاوی انجام داد. اگر شما هم می‌خواهید در بازار اوراق بهادار ترکیه خرید کنید و سود نوسان قیمت سهام معتبر را دریافت کنید، به راهنمای خرید و فروش در بورس ترکیه نیاز خواهید داشت. قوانین خرید سهام در بورس، شرایط خرید و فروش سهام و نحوه تجارت و کار با فرم‌های مختلف در بازار بورس کشور ترکیه یا بورس استانبول به چه صورت است؟ ما در این مقاله به طور کامل بر روی این موارد بحث خواهیم کرد. یادتان باشد، سرمایه‌گذاری در بازار بورس یکی از راه‌های سرمایه‌گذاری در ترکیه برای ایرانیان است. یعنی اگر شما دانش اقتصادی و تحلیل بازار بورس و با بودن در کنار مشاوران و کارشناسان این زمینه به راحتی می‌توانید اقامت ترکیه و مزایای بودن در این کشور را دریافت کنید. با ما تا پایان این مقاله همراه باشید.
آیا سرمایه گذاری در بورس ترکیه برای کسب درآمد مناسب است؟
کسب درآمد در بازار بورس بدین صورت است که شما در یک شرکت خاص، اوراق قرضه و سهام خریداری می‌کنید. پیش از خرید خود تحلیلی بر روی بازار رشد سهام و پیش‌بینی نوسانات آن در آینده انجام داده‌اید. حال با افزایش ارزش سهام، آن را فروخته و سود آن را دریافت می‌کنید. این روش ترید یا تجارت در بورس است. که شما با مدیریت صحیح می‌توانید در کوتاه‌مدت و بلندمدت سود زیادی را برای خود کسب کنید. شاخص بخش‌های مختلف بانک‌داری، شاخص بخش صنایع چوب، شاخص بخش ورزش و … هر کدام درصد سود متفاوتی را به دنبال دارند. یک راه مدیریت صحیح سرمایه در بازار بورس ترکیه، این‌گونه است که شما سبد با تنوع سهام تشکیل دهید و ریسک خود را پایین بیاورید.
بعلاوه ترفندهای ترید چه در بازار بورس چه در بازار ارزهای دیجیتال، نکته مهم دیگر است. شما باید حواستان به تغییرات سیاسی، اجتماعی و جهانی باشد. برای همین است که عموما تریدرهای موفق در کنار یک کارشناس و متخصص تحلیلگر به کار تجارت در بورس مشغول می‌شوند.
چگونه وارد بورس ترکیه شویم؟
همانطور که می‌دانید بازار بورس مجموعه‌ای از اوراق بهادار بازارهای منظم و شرکت‌های داخلی و خارجی است که تحت نظارت دولت می‌باشد. سهام شرکت‌ها، اوراق قرضه و صندوق‌های سرمایه‌گذاری بخشی از آن هستند و بازار بورس کالا نیز بخش پرطرفدار دیگر این عرصه از تجارت است. برای وارد شدن به بازار بورس ترکیه به دو بال اصلی نیاز دارید. اول دانش و مهارت بودن در این بازار و دوم وارد شدن به سایت SPK که لیست بانک‌هاو موسسه‌های معتبر در را دریافت کنید.
اگر هدف شما از وارد شدن به بازار بورس ترکیه، کسب درآمد نیست، می‌توانید از دیگر راه‌های اخذ اقامت این کشور از جمله خرید خانه و ملک در ترکیه بهره ببرید.
انواع بازارها در بورس ترکیه
در یک دسته‌بندی کلی می‌توان بازار بورس استانبول و ترکیه را در بخش تقسیم‌بندی کرد. انواع اوراق سهام، اوراق قرضه، اوراق بهادار بخش خارجی، اوراق بهادار بخش داخلی، بورس کالا و … در سه بخش کلی قابل جای دادن هستند.
بازار سهام
از جمله مواردی که زیر دسته بازار سهام قرار می‌گیرند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بازار ملی یا داخلی (NATIONAL MARKET): شرکت‌های دارای شرایط واجد که گردش معاملاتی بالایی دارند در این نوع بازار بورس ترکیه جای دارند.
- بازار ملی ثانویه (SECOND NATIONAL MARKET): این بازار نیز نقش تامین سرمایه برای بنگاه‌های تجاری کوچک و متوسط را دارد. پیش‌بینی شده است که رشد بالایی در این بازار وجود داشته باشد چرا که پتانسیل و ظرفیت بالایی در سوددهی دارد.
- بازار اقتصاد جدید (NEW ECONOMY MARKET): عملیات مالی شرکت‌های حوزه فناوری اطلاعات از محتواهای چندرسانه‌ای تا زمینه کامپیوتر به این بازار مربوط می‌شود
- بازار ETF (EXCHANGE TRADED FUNDS): رد و بدل کردن برگه‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری در این بازار انجام می‌شود.
- بازار شرکت‌های تحت نظر (WATCHING LIST): شرکت‌هایی در بازار بورس ترکیه وجود دارند که به دلایل مختلف نیاز به مراقبت و نظارت بیشتری دارند. از جمله شرکت‌هایی که در ارائه اطلاعات مربوط به خود اصولی عمل نکرده‌اند و یا اطلاعات اشتباه تحویل داده‌اند. یا شرکت‌هایی که تخلف مرتکب شده یا معامله‌های مشکوک داشته‌اند. این‌ها شرکت‌هایی هستند که از طرف بازار بورس ترکیه، شناسایی شده برای حفظ حقوق دیگر سرمایه‌گذاران در لیست شرکت‌های زیرنظر قرار می‌گیرند. هر لحظه امکان دارد این شرکت‌ها از لیست شرکت‌های داخل بورس حذف شوند.
- بازار عمده فروشی (WHOLESALE): آن را با نام بازار معاملات عمده نیز می‌شناسند. شرکت‌های خصوصی شده که سهام آن‌ها برای بار اول داخل بورس خرید و فروش می‌شود، جزو این بازار هستند. به‌علاوه هر سهمی که در بازار ملی و بازار ملی ثانویه خرید و فروش نشده است را نیز در این بازار عرضه می‌کنند. حتی آن دسته از شرکت‌هایی نیز که داخل بورس نیستند، می‌توانند سهام خود را به صورت عمده در این بازار به فروش برسانند.
- بازار کوپن حق تقدم (RIGHTS COUPON MARKET): کوپن‌های حق تقدم برای افزایش سرمایه استفاده می‌شود. خرید وفروش این کوپن‌ها یا گواهینامه‌ها نیز در این دسته از بازار سهام بورس ترکیه انجام می‌شود.
بازار بین‌المللی
نایت رئیس خزانه‌داری ترکیه در سال 1997، اوراق قرضه بین‌المللی را وارد بورس کرد و آن را “بازار اوراق قرضه و اسناد بین‌المللی” نامید. بازار رسیدهای سپرده‌گذاری و داد و سند رسیدهای سپرده‌گذاری سهام منتشره جهانی در بازار بین‌المللی انجام شد. شما در بازار رسیدهای سپرده‌گذاری به رسیدهای سپرده‌گذاری بزرگترین بانک قزاقستان که در بازار رسیدهای سپرده‌گذاری بین‌المللی و اوراق قرضه اروپا وجود دارد، دسترسی خواهید داشت که آن را دولت ترکیه منتشر می‌کند. نکته مهم در مورد این بازار این است که معاملات آن بر اساس دلار آمریکا است. برای تسویه نیز باید از طریق CITIBANK و EUROCLEAR و از طریق سپرده‌گذاری مرکزی ترکیه که TAKASBANK نام دارد، اقدام کنید.
بازار اوراق قرضه و اسناد
اوراق قرضه دولت و سازمان خصوصی‌سازی و اوراق قرضه دولتی به همراه موافقت‌نامه‌های بازخرید معکوس جزو اوراق بهاداری هستند که درآمد ثابت دارند. این دسته از اوراق در بازار اوراق قرضه و اسناد به خرید و فروش گذاشته می‌شوند. خود این دسته از انواع بازار بورس ترکیه به سه زیر شاخه تقسیم می‌شود:
- بازار موافقت‌نامه‌های بازخرید و بازخرید معکوس
- بازار خرید و فروش یکجا
- بازار دارایی‌های غیرمنقول و مستغلات
بازار ابزار مشتقه ترکیه
این بازار در سال 2002 تاسیس شد و سه سال بعد با نام اختصاری TURKDEX شروع به کار کرد. در این بازار، ابزارهایی ساخته و توسعه پیدا می‌کنند که پوشش ریسک برای سرمایه‌گذاران را انجام می‌دهند. از جمله ابزارهای مشتقه در این بازار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فیوچرز ارز (دلار آمریکا)
- فیوچرز ارز (یورو)
- فیوچرز (قراردادهای آتی) نرخ بهره 91 روزه
- فیوچرز (قراردادهای آتی) نرخ بهره 365 روزه
شرایط سرمایه گذاری در بورس ترکیه
اینکه ترکیه با سیاست‌های درست در راستای جذب سرمایه‌گذار خارجی و بخش خصوصی توانسته است، رشد اقتصادی خود را در بدترین شرایط اقتصادی منطقه حفظ کند، خیلی خوب است. چرا که تجارت و کسب درآمد از طریق روش‌های مختلف سرمایه‌گذاری در ترکیه می‌تواند با سود بالا همراه باشد. مسئله‌ای که در بسیاری از دیگر کشورها از جمله کشور خودمان، بسیار جای ریسک و خطر است. شما به‌عنوان یک فرد خارجی نمی‌توانید مستقیم در بورس ترکیه به خرید و فروش بپردازید. به یک حساب بانکی در یکی از بانک‌های ترکیه نیاز خواهید داشت که نحوه باز کردن حساب در ادامه آورده شده است.
اگر می‌خواهید با سرمایه‌گذاری از طریق خرید اوراق قرضه، اقامت ترکیه را بدست بیاورید، باید حداقل 500 هزار دلار سرمایه‌گذاری کرده باشید. شرط دیگر نگهداری از اوراق قرضه به مدت سه سال است. سپس می‌توانید نسبت به خرید و فروش آن اقدام کنید.
چگونگی باز کردن حساب سرمایه گذاری در بورس ترکیه
یعنی برای وارد شدن به بازار بورس ترکیه نیاز است که کارهای زیر را با دقت انجام دهید:
- به سایت رسمی SPK مراجعه کنید. و در آن‌ها یک لیست از موسسات معتبر واسطه میان سرمایه‌گذاران و معاملات داخل بورس تهیه کنید.
- در کنار موسسه‌های معتبر، لیست بانک‌های دارای مجوز SPK را نیز دریافت کنید. چرا که شما باید در یکی از بانک‌های دارای مجوز، حساب بانکی باز کنید. برای کسب اطلاعات در مورد سود بانکی زراعت بانک ترکیه کلیک کنید. یعنی شما مبلغ مورد نظرتان را در حساب بانکی خود خواهید ریخت و هربار سود آن را دریافت خواهید کرد.
- در انتخاب کارگزاری و شرکت واسطه خود به فاکتورهایی از جمله نرخ کمیسیون، کارمزد آن‌ها، لیست خدماتی که ارائه می‌دهند و سابقه کار آن‌ها دقت داشته باشید.
- سپس موافقت‌نامه چارچوب خدمات کارگزاری و فرم اطلاع‌رسانی ریسک که در ادامه توضیح داده شده است را به دقت مطالعه و امضا کنید.
- حال حساب سرمایه‌گذاری در بورس دولت ترکیه برای شما باز شده است و می‌توانید با انتقال پول به آن، خرید و فروش سهام و اوراق و … را آغاز کنید.
فرم اطلاع رسانی ریسک چیست؟
کاملا از عنوان این فرم مشخص است که برای ایجاد بینش و دورنمای معاملات بورس در ذهن سرمایه‌گذار ارائه شده است. اطلاع‌رسانی در مورد ریسک و خطرهای احتمالی در ابزارها و بخش‌های مختلف بورس همواره وجود دارد. شما به‌عنوان یک سرمایه‌گذار باید از این خطرات آگاه باشید و مسئولیت آنچه پیش می‌آید را به گردن بگیرید. به همین خاطر، بنیاد هیئت مدیره بازار بورس ترکیه، یک فرم گزارش خطر و اطلاع‌رسانی ریسک را تدوین کرده است تا افراد قبل از افتتاح حساب در بازار سهام و اوراق قرضه مطالعه کنند. حواستان باشد، حساب شما تنها زمانی فعال و قابل استفاده است که شما این فرم را امضا کرده و آن را ارائه دهید.
نحوه تجارت و کسب درآمد در بورس کالا
هر کدام از سرمایه‌گذاران می‌توانند از طریق سکوی معامله‌های آنلاین سرمایه‌گذاری شده توسط کارگزاری‌ها به خرید و فروش اوراق بهادار بپردازند. سفارش‌های ارائه شده اگر از نظر مقدار و قیمت مناسب باشد، معامله خرید و فروش صورت می‌گیرد. برای انجام سفارش نیز می‌توانید به طور حضوری، تلفنی و فکس اقدام کنید. هر خریدی در بازار بورس ترکیه به دنبال یک فروش است. یعنی یک سفارش فروش از سوی فروشنده یا صاحب سهام یا اوراق باید ارائه شود، تا سفارش خرید از سوی خریدار بتواند محقق شود. باید میان عرضه و تقاضا همخوانی وجود داشته باشد که سفارش‌های سکوی معاملات بورس شکل بگیرند. در پایان هر روز، سهام باقیمانده و سفارش‌های انجام نشده بسته به تصمیم سرمایه‌گذار یا در انتظار خریدار باقی می‌مانند و یا لغو می‌شوند. و اما برای کسب درآمد از بورس دو مسئله درآمد منفعل و درآمد فعال مطرح می‌شود.
شما می‌توانید سرمایه خود را به صورت طولانی مدت بر روی سهامی که مطمئن هستید، در بلندمدت به سود قابل توجهی خواهند رسید، سرمایه‌گذاری کنید. راه دیگر هم برای کسانی است که می‌خواهند سود بیشتری از بورس داشته باشند. برای این کار و داشتن سودهای کوتاه مدت، می‌توانید یک حساب کاربری در یک کارگزاری بورس باز کنید. شما ابزارهایی را خریداری خواهید کرد که درصد رشد خوبی در زمان کم خواهند داشت. سپس با بررسی جایگاه و تحلیل بازار بورس هرگاه قیمت سهام خریداری شده شما در جایگاه مناسب و مد نظرتان بود، آن را فروخته و سود آن را کسب می‌کنید. و این روند را ادامه می‌دهید.
نکته مهم) نظارت بر روی بازار قیمت سهام معامله شده در بورس خیلی مهم است. اگر رصد خوبی داشته باشید و سهام با ارزش را شناسایی کنید، می‌توانید یک سبد متعادل برای خود تشکیل دهید. بدین صورت ریسک سرمایه‌گذاری بسیار پایین می‌آید و از طرفی سود و درآمد بیشتری از بازار بورس جمهوری ترکیه نصیب شما خواهد شد.
ساعات رسمی دادوستد در بورس ترکیه
انواع بازار بورس ترکیه در بالا معرفی شد. ساعات رسمی خرید و فروش در هر کدام از آن‌ها نیز متفاوت است. شما در بازه زمانی‌های زیر مجاز به خرید یا فروش سهام و اوراق قرضه خواهید بود.
- ساعات رسمی بازار سهام: از ساعت 9:30 تا 12:00 و از 14:00 تا 14:30
- بازار اوراق قرضه و برات: از ساعت 9:30 تا 12:00 و از ساعت 13:00 تا 17:00
- بازار بین‌المللی: از ساعت 13:00 تا 16:30
- بازار اوراق قرضه و برات بین‌المللی: از ساعت 10:00 تا 17:00
نکات پایانی
پس شما به‌عنوان یک ایرانی با محدودیت‌های زیادی مواجه هستید که می‌توان آن‌ها را برطرف کرد. در درجه اول به طور مستقیم نمی‌توانید در بورس ترکیه معامله کنید و به شرکت‌های کارگزاری و شرکت‌های واسطه نیاز خواهید داشت. از طرفی باید در یکی از بانک‌های معتبر و با مجوز SPK ترکیه حساب باز کنید که با توجه به شرایط تحریم‌ها، گزینه زراعت بانک بهترین انتخاب شما است. ما به شما هرآنچه در مورد سرمایه‌گذاری در بازار بورس ترکیه نیاز بود به شما گفتیم. حال شما تصمیم بگیرید. آیا دانش و توان مدیریت و تحلیل بازار سهام مختلف را دارید؟ با کارشناسان ما در یو اف اس تماس بگیرید و مشاوره‌های بیشتر دریافت کنید.