شرایط تحصیل و ورود به دانشگاه‌های ترکیه
ترکیه یک کشور اوراسیایی با فرهنگ مشترک غرب و شرق است. پایتخت آن آنکارا است و دولتی سکولار بر آن حکومت می‌کند. ترکیه با کشورهای بلغارستان، یونان، ارمنستان، آذربایجان، سوریه، گرجستان و ایران همسایه است. 95 درصد خاک آن آسیایی و 5 درصد باقی‌مانده جزء قاره اروپا محسوب می‌شود. عمده نواحی این کشور کوهستانی است و دارای آب و هوای خنک و بارانی می‌باشد. زبان مردم این کشور عمدتا ترکی است اما بخش قابل توجهی از آن را مردم کرد زبان تشکیل می‌دهند.
بزرگترین شهرهای این کشور 84 میلیون نفری عبارت هستند از: استانبول، آنکارا، ازمیر، بورسا، آدانا، غازی عینتاب، آنتالیا، قونیه و قیصریه. بیشتر مراکز آموزش عالی در ترکیه دولتی هستند و شامل دانشگاه‌ها و مدرسه‌های حرفه‌ای عالی می‌شوند. حدود 200 دانشگاه دولتی در ترکیه وجود دارد که به توافق‌نامه بولونیا تعهد دارند. بنابراین برنامه تحصیلی یکسانی با سایر دانشگاه‌های اروپایی دارند. بسیاری از این دانشگاه‌ها عضو برنامه اراسموس نیز هستند که در آن حامی تبادل بین المللی دانشجو می‌باشند.
معرفی دانشگاه های ترکیه
دانشگاه‌های برتر ترکیه عمدتا در دو شهر آنکارا و استانبول واقع شده‌اند. در ادامه، ویژگی‌های ده دانشگاه از برترین دانشگاه‌های ترکیه را به اختصار بررسی خواهیم کرد.
- دانشگاه بوغازایچی: یکی از دانشگاه‌های قدیمی ترکیه است که در استانبول واقع شده است. بوغازایچی اولین دانشگاه آمریکایی تاسیس شده در سال 1863 میلادی در کشور ترکیه است. دانشکده‌های دانشگاه بوغازایچی عبارتند از ادبیات، علوم پایه، اقتصاد و فنی و مهندسی.
- دانشگاه بیلکنت: این دانشگاه در سال 1984 میلادی در شهر آنکارا تاسیس شد. لغت بیلکنت در زبان ترکی به معنای “شهر یادگیری و دانش” است. بیلکنت را باید بهترین دانشگاه ترکیه دانست. بر اساس رتبه بندی تایمز در سال 2012، این دانشگاه در رتبه 204 جهان قرار گرفته است. تدریس در دانشگاه بیلکنت به زبان انگلیسی انجام می‌شود. دانشکده‌های مدیریت، اقتصاد، موسیقی، فنی و مهندسی، ادبیات، علوم پایه، هنرهای زیبا و حقوق از دانشکده‌های این دانشگاه می‌باشند.
- دانشگاه سابانجی: دانشگاه سابانجی در سال 1999 میلادی و در شهر استانبول تاسیس شد. تدریس در این دانشگاه به زبان انگلیسی است. حدود 40 درصد دانشجوهای این دانشگاه از بورس تحصیلی برخوردار می‌شوند. این دانشگاه جوان شامل پنج دانشکده مهندسی، هنر، علوم اجتماعی، مدیریت و علوم طبیعی و همچنین یک مدرسه آموزش زبان می‌شود.
- دانشگاه خاورمیانه: دانشگاه دولتی خاورمیانه، یک دانشگاه انگلیسی زبان در ترکیه است که در شهر آنکارا واقع شده است.
- دانشگاه کوچ: این دانشگاه در سال 1993 میلادی و در شهر استانبول تاسیس شده است. زبان تدریس این دانشگاه نیز انگلیسی است. دانشگاه کوچ به تعدادی از دانشجویانش بورس تحصیلی نیز اعطا می‌کند.
- دانشگاه حاجت تپه: این دانشگاه که در شهر آنکارا واقع شده است، دارای بهترین دانشکده پزشکی در سطح ترکیه می‌باشد.
- دانشگاه آنکارا: این دانشگاه که در سال 1925 تاسیس شده است دارای 15 دانشکده و 31 موسسه تحقیقاتی می‌باشد. کتابخانه این دانشگاه بسیار بزرگ و معروف است.
- دانشگاه قاضی: دانشگاه قاضی در سال 1926 میلادی توسط آتاتورک تاسیس شد. این دانشگاه 15 دانشکده را شامل می‌شود
- دانشگاه استانبول: دانشگاه استانبول یک دانشگاه دولتی است که در رتبه بندی جهانی در بازه 801-1000 قرار دارد. 17 دانشکده زیر مجموعه این دانشگاه بزرگ و زیبا می‌باشند.
- دانشگاه آتیلیم: این دانشگاه در سال 1997 میلادی در شهر آنکارا تاسیس شد. زبان تدریس در این دانشگاه انگلیسی می‌باشد. از ویژگی‌های این دانشگاه میتوانیم به امکانات رفاهی بسیار خوب آن اشاره کنیم.
مزایای تحصیل در ترکیه
همانطور که می‌دانید ترکیه همسایه غربی کشورمان ایران و رابط بین ایران و قاره اروپا است. علاوه بر نزدیکی جغرافیایی، مردم این دو کشور از نظر فرهنگی نیز بسیار به یکدیگر نزدیک هستند. همچنین ایرانیان برای ورود به خاک ترکیه به ویزا نیاز ندارند. علاوه بر این‌ها، آب و هوای ترکیه و جاذبه‌های توریستی بی‌شمار این کشور به جذابیت آن افزوده است. بنابراین ترکیه مقصد مناسبی برای مهاجران ایرانی برای اهداف تحصیلی، شغلی، تفریحی و… به شمار می‌رود. در ادامه مزایای تحصیل در ترکیه را بررسی خواهیم کرد.
- تنوع فرهنگی: ترکیه به دلیل اینکه از دو قسمت آسیایی و اروپایی تشکیل شده، شامل یک تنوع جالب فرهنگی شرقی- غربی می‌شود. تحصیل در ترکیه تجربه‌ای بسیار بی‌نظیر از این نظر برای شما خواهد داشت.
- سبک زندگی شبیه به ایرانیان: گفتیم که مردم دو کشور ترکیه و ایران از نظر فرهنگی شباهت‌های بسیاری با یکدیگر دارند. بنابراین دانشجویان در ترکیه احساس غربت نخواهند کرد.
- هزینه زندگی نسبتا ارزان: تحصیل در کشور ترکیه نسبت به بسیاری از کشورهای اروپایی بسیار ارزانتر می‌باشد. از آنجایی که ترکیه یک کشور اروپایی نیز شمرده می‌شود، با هزینه کمتر می‌توانید زندگی با کیفیت اروپایی را در آن تجربه کنید.
- بالا بودن کیفیت و سطح علمی دانشگاه‌ها: دولت ترکیه در سال 2014 در زمینه بهبود کیفیت آموزشی در مراکز آموزش عالی بسیار موفق عمل کرد. بسیاری از دانشگاه‌های بین‌المللی ترکیه شامل پردیس‌ها و دانشکده‌های مدرن و با بالاترین امکانات رفاهی می‌شوند. همچنین اساتید با سطح علمی بسیار قوی در این دانشگاه‌ها مشغول به تدریس می‌باشند.
- بورسیه تحصیلی: دولت ترکیه به منظور بالا بردن سطح علمی در دانشگاه‌ها و مراکز علمی، اقدام به اعطای انواع بورسیه تحصیلی به دانشجویان می‌کند. برخی از این بورسیه‌ها تمامی هزینه زندگی دانشجو اعم از هزینه مسکن، هزینه رفت و آمد، هزینه خوراک و هزینه‌های درمان را پوشش می‌دهند.
- امکان اشتغال دانشجو پس از اتمام تحصیل: دانشجویان بین المللی دانشگاه‌های ترکیه، پس از اتمام دوران تحصیل می‌توانند از بسیاری از فرصت‌های شغلی موجود در این کشور استفاده کنند.
- تحصیل بدون نیاز به ویزا برای ایرانیان
- اهدای کارت طبابت بین‌المللی به دانشجویان پزشکی
- اعطای بورسیه دانشگاه‌های معتبر اروپایی و آمریکایی از دانشگاه‌های ترکیه
- عدم نیاز به مدرک زبان در بسیاری از دانشگاه‌های ترکیه
- فاصله جغرافیایی کم با ایران
- امکان گرفتن انتقالی به بسیاری از دانشگاه‌های اروپایی
- امکان اخذ اقامت پس از تحصیل
- و بسیاری مزایای دیگر
شرایط ورود به دانشگاه‌های ترکیه
یکی از شروط لازم برای تحصیل در مقطع کارشناسی در دانشگاه‌های ترکیه، ارائه مدرک دیپلم دبیرستان و همچنین قبول شدن در امتحان ورودی دانشگاه است. آزمون ورودی هر دانشگاه منحصر به فرد است و شرط سنی ندارد. زبان تدریس بسیاری از دانشگاه‌های ترکیه به غیر از انگلیسی، ترکی استانبولی می‌باشد و برای دانشجویانی که فاقد مدرک زبان ترکی استانبولی هستند کلاس‌های رایگان زبان ترکی برگزار می‌شود. همچنین مدارک زیر جهت دریافت ویزای تحصیلی کشور ترکیه الزامی است:
- عکس پرسنلی رنگی
- ارائه مدرک تمکن مالی
- ارائه بیمه نامه دانشجویی
- ارائه اصل و کپی از پاسپورت متقاضی
- ارائه مدرک پذیرش دانشگاه
- ارائه انگیزه‌نامه متقاضی
شرایط تحصیل در مقطع کارشناسی در دانشگاه‌های ترکیه
برای دانشجویان بین‌المللی دو ترم دوره آمادگی زبان ترکی تدریس می‌شود. همچنین مدت زمان تحصیل در دوره کارشناسی به مدت چهار سال (8 ترم) و در دانشگاه‌هایی که گذراندن دوره آمادگی زبان ترکی الزامی است پنج سال می‌باشد. تحصیل در رشته‌های دندان‌پزشکی و داروسازی نیز در یک دوره 5 الی 6 ساله بسته به نوع نیاز به مدرک زبان صورت می‌گیرد. طبق سیستم آموزش عالی کشور ترکیه، حداقل معدل قابل قبول برای دریافت مدرک کارشناسی، 2 می‌باشد. رشته‌های محبوب در مقطع کارشناسی دانشگاه‌های ترکیه عبارتند از:
- رشته‌های فنی و مهندسی
- رشته‌های گروه پزشکی
- رشته‌های مدیریت
- رشته‌های فناوری اطلاعات
- رشته روابط بین‌الملل
- رشته گردشگری و مهمان‌داری
- رشته حسابداری و امور مالی
پذیرش در مقطع لیسانس در دانشگاه‌های ترکیه به چهار صورت کلی انجام می‌شود:
- بر اساس امتحان ورودی: این نوع پذیرش معمولا با ارائه آزمون‌هایی نظیر آزمون yos و sat می‌باشد.
- بر اساس معدل: این پذیرش برای دانشگاه‌های انگلیسی زبان است.
- بر اساس معدل و مصاحبه: این نوع پذیرش همانند حالت قبل برای دانشگاه‌هایی است که آموزش به زبان انگلیسی انجام می‌شود.
مدارک مورد نیاز برای تحصیل در دانشگاه‌های ترکیه در مقطع کارشناسی عبارتند از
- اسکن شناسنامه و گذرنامه
- رزومه تحصیلی
- مدرک دیپلم دبیرستان
- ریز نمرات
- مدرک زبان (برای کلیه دانشگاه‌ها الزامی نیست)
- توصیه نامه
شرایط تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه‌های ترکیه
تحصیل در دانشگاه‌های ترکیه در مقطع کارشناسی ارشد از طریق کنکور انجام نمی‌شود و هر دانشگاه آزمون اختصاصی خود را دارد. متقاضی می‌تواند در دانشگاه‌های دولتی و خصوصی ترکیه اقدام به اخذ پذیرش کند. هزینه‌های تحصیل در این مقطع بسیار متغیر بوده و به فاکتورهای مختلفی نظیر شهریه دانشگاه، نوع مسکن، سبک زندگی فرد و… بستگی دارد. همچنین دولت ترکیه بورسیه‌های تحصیلی متنوعی برای متقاضیان تحصیل در این مقطع در نظر گرفته است. مدارک لازم برای تحصیل در مقطع فوق لیسانس شامل موارد زیر می‌شود:
- گواهی پذیرش از دانشگاه مقصد
- تصویر و کپی از گذرنامه
- گواهی تمکن مالی
- مدرک زبان ( برای تمامی دانشگاه‌ها الزامی نیست)
لازم به ذکر است که حداقل نمره آزمون آیلتس برای اخذ پذیرش تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه‌های ترکیه معمولا بین 5/5 تا 5/6 می‌باشد. رشته‌های پرطرفدار مقطع کارشناسی ارشد در این کشور عبارتند از:
- مدیریت کسب و کار
- حقوق
- حسابداری
- زیست شناسی
- علوم سیاسی
- مهندسی صنایع
- فناوری اطلاعات
- روابط بین‌الملل
- مطالعات فرهنگی
شرایط تحصیل در مقطع دکترا در دانشگاه‌های ترکیه
دوره‌های تحصیلی مختلفی در مقطع دکتری در بسیاری از دانشگاه‌های کشور ترکیه ارائه می‌شوند. طول این دوره بسته به نوع رشته و دانشگاه، می‌تواند بین 3 الی 5 سال متغیر باشد. شرایط اخذ پذیرش در این مقطع معمولا برای هر رشته و دانشگاه متفاوت می‌باشد. حداقل نمره برای مدرک زبان جهت اخذ پذیرش بین 6 تا 5/7 متغیر است. در دانشگاه‌های ترکیه، مراحل پیشرفت پایان‌نامه دانشجو توسط هیئت‌های مختلفی مورد بررسی و نظارت قرار می‌گیرد.